Polska: Zmiany w przepisach o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych – część 1

Poland
Available languages: EN

Klienci współpracujący z podmiotami z sektora publicznego powinni zwrócić uwagę na wprowadzone i projektowane zmiany przepisów dotyczących odpowiedzialności podmiotów zbiorowych.

Według obecnie obowiązujących w Polsce przepisów podmiot zbiorowy (np. spółka) może ponieść odpowiedzialność za określone przestępstwa (np. zmowę przetargową lub oszustwo) popełnione przez swoich pracowników, kadrę zarządzającą, a nawet kontrahentów, jeżeli przestępstwo przyniosło lub choćby mogło przynieść mu korzyść majątkową lub niemajątkową. Oprócz kar finansowych do 5.000.000 zł (ale nie więcej niż 3 % przychodu) na spółkę może zostać nałożony m.in. zakaz promocji lub reklamy, zakaz korzystania ze środków publicznych, jak też zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne.

W dzisiejszym artykule zwracamy uwagę na nowelizację, która weszła w życie w dniu 28 lipca 2016 roku. Oprócz istotnych zmian w prawie zamówień publicznych (o których pisaliśmy w tekście z dnia 12.07.2016) nowelizacja wprowadziła możliwość orzeczenia wobec spółki zakazu ubiegania się o zamówienie publiczne tymczasowo tytułem środka zapobiegawczego i to już na etapie postępowania karnego przeciwko osobie fizycznej, za którą może ponosić odpowiedzialność podmiot zbiorowy. Zakaz może zostać nałożony przez sąd na wniosek prokuratora lub pokrzywdzonego, a na postanowienie sądu przysługuje zażalenie.

Nowy środek zapobiegawczy dołączył do katalogu środków wprowadzonych w ubiegłym roku, obejmujących możliwość orzeczenia zakazu łączenia się spółek, podziału lub przekształcenia lub zakaz obciążania bez zgody sądu majątku spółki lub zbywania bez takiej zgody określonych przez sąd składników majątkowych.

Wprowadzenie przedmiotowego zakazu może wiązać się z ryzykiem poniesienia przez klientów regularnie ubiegających się o zamówienia publiczne negatywnych konsekwencji jeszcze przed ostatecznym rozstrzygnięciem czy doszło do popełnienia przestępstwa przez pracownika lub reprezentanta spółki. Z tego względu zalecane jest wprowadzenie przez firmy i zapewnienie przestrzegania zasad compliance przez wszystkich pracowników i kontrahentów, w szczególności zasad dotyczących postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

W kolejnym artykule opiszemy główne założenia projektowanych zmian w zakresie zasad pociągania podmiotów zbiorowych do odpowiedzialności.