Nowe zasady konfiskaty korzyści uzyskanych z przestępstwa

Poland
Available languages: EN

Wszyscy klienci, w szczególności współpracujący z podmiotami z sektora publicznego oraz notowani na giełdzie, powinni zapoznać się z projektem nowelizacji, który jeżeli wejdzie w życie, wprowadzi nowe zasady konfiskaty korzyści uzyskanych z przestępstwa. Najważniejsze z projektowanych zmian to:

1. Konfiskata składników i praw majątkowych przedsiębiorstwa, które służyło do popełnienia przestępstwa

W projekcie ustawy przewidziano, że składniki majątku przedsiębiorstwa mogą podlegać konfiskacie (przepadkowi), jeżeli przedsiębiorstwo służyło lub było przeznaczone do popełnienia przestępstwa. Projektowane rozwiązanie miałoby zastosowanie:

  • do każdego przestępstwa, w wyniku którego sprawca osiągnął korzyść majątkową o wartości co najmniej 200.000 zł (50,000 euro) bądź przestępstwa skarbowego powodującego uszczuplenie należności publicznoprawnej o wartości pzekraczającej 500-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. obecnie 925.000 zł (ok. 210.500 euro);
  • do określonych przestępstw (np. zatajenie informacji związanych z ofertą publiczną), nawet jeśli sprawca nie osiągnął korzyści majątkowej
  • również w przypadku, gdy przedsiębiorstwo stanowi właśność innej osoby lub osób, jeżeli jego właściciel lub inna osoba uprawniona (np. członkowie rady nadzorczej spółki) na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach przewidywała albo mogła przewidzieć, że może ono służyć lub być przeznaczone do popełnienia przestępstwa.

2. Zarząd przymusowy nad przedsiębiorstwem

Projektowane przepisy przewidują możliwość ustanowienia przez prokuratora zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem, w celu zabezpieczenia przyszłej konfiskaty składników przedsiębiorstwa. Ustanowienie zarządu jest możliwe w przypadku, gdy prokurator poweźmie podejrzenie, że istnieją przesłanki konfiskaty wskazane w pkt 1 powyżej. Postanowienie prokuratora może zostać zaskarżone do sądu.

3. Domniemanie przestępczego pochodzenia majątku

Nowe rozwiązania mają wprowadzić domniemanie, że majątek osoby skazanej za poważniejsze przestępstwa (takie jak np. kradzież, oszustwo, łapownictwo), za pomocą którego skazany osiągnął lub mógł osiągnąć korzyść majątkową, pochodzi z przestępstwa i w związku z tym może podlegać konfiskacie. Domniemanie dotyczy całego mienia skazanego, które uzyskał on w okresie od 5 lat przed popełnieniem przestępstwa do czasu wydania pierwszego wyroku skazującego. Aby uniknąć konfiskaty, skazany lub inna osoba zainteresowana musi przedstawić dowód, że mienie zostało nabyte w sposób legalny.

Konfiskata ma zastosowanie również do mienia, które zostało przeniesione na osobę trzecią, w tym również do pożytków, jakie przyniosło mienie, chyba że osoba trzecia wykaże, że nie można było przypuszczać, że mienie pochodziło z przestępstwa. Ponadto, projekt ustawy przewiduje penalizację samego posiadania rzeczy uzyskanych za pomocą przestępstwa, jeżeli ich posiadacz mógł przypuszczać, że mogą one pochodzić z przestępstwa.

Nowelizacja ma na celu implementowanie Dyrektywy 2014/42 w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa. Termin na implementację dyrektywy we wszystkich państwach członkowskich UE mija 4 października 2016 r. Większość wyżej opisanych projektowanych w Polsce rozwiązań wykracza jednak poza zakres wymagany przez dyrektywę.

W chwili obecnej projekt ustawy jest w trakcie konsultacji. Powiadomimy Państwa o wszelkich istotnych zmianach projektowanych rozwiązań, gdy projekt przejdzie na etap legislacyjny.